Koltuk sensörü, bir koltukta oturan birinin olup olmadığını algılamak için kullanılan bir cihazdır. Günümüzde en çok karayolu araçlarında kullanılmaktadır. Otomobillerde ön yolcu koltuğunda biri oturuyorsa, emniyet kemeri ikazı vermek için kullanılırken, minibüs, otobüs gibi büyük araçlarda, araçta yolcu unutulmasının önüne geçmek için kullanılırlar.
Koltuk sensörleri, farklı çalışma prensiplerine sahip olabilirler. En yaygın kullanılan sensörler, piezoelektrik sensörlerdir. Piezoelektrik sensörler, bir yük uygulandığında elektrik üreten malzemelerdir. Koltuk sensörlerinde, piezoelektrik sensör, koltuğun altına yerleştirilir. Koltuğa biri oturduğunda, koltuk sensörü, koltuktaki yükten dolayı elektrik üretir. Bu elektrik, koltuk sensörünü kontrol eden bir bilgisayara gönderilir. Bilgisayar, koltuktaki yükün miktarını değerlendirerek, koltukta oturan birinin olup olmadığını algılar.
Koltuk sensörleri, araç güvenliğini artırmada önemli bir rol oynarlar. Ön yolcu koltuğunda emniyet kemeri takılmamış bir yolcunun olduğunu algılayan koltuk sensörleri, emniyet kemeri uyarı sistemiyle sürücüyü uyarır. Araçta yolcu unutulmasını önleyen koltuk sensörleri ise, aracın hareket halindeyken bir yolcunun unutulduğunun algılanması durumunda, sürücüyü uyararak kazaların önüne geçmeye yardımcı olur.
Türkiye’de, 2023 yılı itibarıyla, 2018 sonrası üretilen tüm okul servis araçlarında koltuk sensörü ve kamera şartı bulunmaktadır. 2018 öncesi üretilen okul servis araçları için ise bu şart kaldırılmıştır.
Koltuk sensörleri, aşağıdaki gibi çeşitli amaçlar için kullanılabilir:
- Araç güvenliğini artırmak
- Araç takip sistemi
- Veli bilgilendirme sistemi
- Otomasyon sistemleri
- Üretim hatları
- Perakende mağazaları
- Hastaneler
- Oteller
- İş yerleri
Koltuk sensörleri, giderek daha yaygın olarak kullanılmaktadır. Gelecekte, koltuk sensörlerinin kullanımının daha da artması beklenmektedir.
